Đắk Nông đã vào mùa mưa. Trên địa bàn xuất hiện các trận giông lốc, sét vào chiều tối, gây thiệt hại tài sản và tính mạng của con người.
Thiệt hại từ dông lốc, sét
Hiện tượng dông lốc, sét đã và đang gây thiệt hại về người và của tại một số địa phương. Mới đây, tại xã Đắk R'moan, TP. Gia Nghĩa, nhiều diện tích cây trồng như sầu riêng, cao su, cà phê... trên địa bàn xã bị thiệt hại do trận mưa kèm giông lốc.
Theo các hộ dân, chiều tối 15/6, một trận dông lốc mạnh quét qua khiến các vườn sầu riêng của người dân thôn Tân An và Tân Phương bị gãy đổ, rụng trái, số lượng trái bị rụng ước khoảng 20 tấn. Ngoài ra, có hơn 700 cây cao su của người dân 2 thôn trên bị gãy đổ, bật gốc do giông lốc
Trước đó, trận mưa to kèm lốc xoáy đã làm hư hỏng một số nhà cửa, vật kiến trúc của 6 hộ dân tại các thôn 1, 3 và 4, xã Đắk Som, huyện Đắk Glong. Theo thống kê, tổng thiệt hại ước khoảng 300 triệu đồng, rất may không có thiệt hại về người.
Cuối tháng 5, đầu tháng 6, trên địa bàn tổ dân phố 2, thị trấn Ea T’ling, huyện Cư Jút đã xảy ra 1 vụ sét đánh làm 1 người chết và 1 người bị thương. Được biết, trong lúc nạn nhân và chồng cùng với 4 người thợ xây đang ăn cơm tại chòi rẫy thì sét đánh. Hậu quả 1 người bị sét đánh chết tại chỗ, 1 trong 4 người thợ bị thương.
Theo Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Đắk Nông, các loại hình thiên tai như: mưa dông kèm lốc, sét và gió giật mạnh có diễn biến phức tạp, khó dự báo, cảnh báo. Đây là những loại hình thiên tai thường xảy ra trong thời kỳ chuyển mùa và đầu mùa mưa.
Từ đầu tháng 4/2024 đến nay, một số địa phương trên địa bàn tỉnh đã xảy ra mưa dông kèm theo lốc, sét, gió giật mạnh gây thiệt hại về tài sản.
Cùng với các loại hình thiên tai này xảy ra, những năm gần đây, tình hình mưa lũ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông diễn biến phức tạp. Mưa lũ kéo dài năm 2023 đã gây ra hiện tượng trượt sạt lở đất ngập lụt làm cho 2 người thiệt mạng và thiệt hại nghiêm trọng về hạ tầng (các công trình giao thông, trường học, hồ đập…) và tài sản của người dân, ước tính thiệt hại về kinh tế trên 1.000 tỷ đồng.
Thời gian qua, công tác phòng chống thiên tai, ứng phó sự cố, tìm kiếm cứu nạn và hạn hán luôn nhận được sự quan tâm của cả hệ thống chính trị. Các ngành, địa phương đã cùng nỗ lực, cố gắng trong công tác ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai.
Tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cần khắc phục như: cơ sở hạ tầng về phòng, chống thiên tai còn thiếu; lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã chưa được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng, phương tiện cần thiết.
Công tác dự báo, cảnh báo sớm đối với một số hình thái thiên tai cực đoan như lũ quét, mưa lớn cực đoan, lốc, sét, sạt lở đất còn hạn chế. Một số chính quyền cơ sở, địa phương và người dân chưa nhận thức đầy đủ về công tác phòng, chống thiên tai vẫn còn biểu hiện lơ là, chủ quan...
Chủ động ứng phó
Theo nhận định, tình hình thiên tai và dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, từ tháng 7 – 9/2024, hiện tượng El Nino có khả năng chuyển sang trạng thái La Nina.
Số lượng bão và áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông xấp xỉ trung bình nhiều năm (khoảng 11-13 cơn trên Biển Đông; 5-7 cơn đổ bộ vào đất liền), những tháng cuối năm có thể xảy ra bão, lũ dồn dập nguy cơ cao xảy ra ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất trên địa bàn tỉnh.
Để công tác phòng, chống thiên tai được triển khai có hiệu quả, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh Lê Trọng Yên yêu cầu các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, TP. Gia Nghĩa phải rà soát kế hoạch, phương án và bố trí nguồn lực để chủ động ứng phó, thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ", lấy sự an toàn của người dân là ưu tiên hàng đầu.
Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai tỉnh hướng dẫn các sở, ban, ngành, địa phương kiện toàn tổ chức ban chỉ đạo phòng thủ dân sự các cấp, hoạt động từ ngày 1/7/2024, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả. Chủ động theo dõi tình hình thời tiết, các thông tin dự báo, cảnh báo để tham mưu kịp thời công tác ứng phó các tình huống thiên tai.
Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh yêu cầu các sở, ngành xây dựng các đề án, chương trình cho từng loại hình thiên tai; tổ chức đào tạo và diễn tập nâng cao năng lực phòng chống thiên tai; nâng cao nhận thức cộng đồng, đưa kiến thức phòng chống thiên tai vào chương trình đào tạo và hoạt động ngoại khóa ở một số cấp học, bậc học.
Ứng dụng công nghệ vào công tác cảnh báo sớm phòng chống thiên tai. Quản lý dữ liệu bằng GIS, điện thoại thông minh, thiết bị không người lái, thiết bị cảnh báo sớm…, giám sát hình ảnh tại các vị trí xung yếu, trung tâm chỉ đạo, điều hành trong công tác phòng, chống thiên tai.
Tập trung khai thác có hiệu quả các trạm khí tượng thủy văn hiện có, đồng thời nâng cao chất lượng dự báo, bảo đảm yêu cầu dự báo sớm, kịp thời, chính xác diễn biến thiên tai, nhất là các loại hình thiên tai thường xuyên diễn ra gây thiệt hại lớn như bão, lũ, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất có thể xảy ra trên địa bàn tỉnh.
Công tác ứng phó thiên tai luôn phải duy trì chế độ sẵn sàng ứng phó, thực hiện nghiêm chế độ trực ban 24/24h, nắm chắc tình hình để xử lý các tình huống sự cố, thiên tai và tìm kiếm cứu nạn kịp thời, hiệu quả, không để bị động, bất ngờ.
Bùi Việt
