Đơn vị:

Lí giải chuyến bay của Singapore Airlines đã bay vào “vùng thời tiết nguy hiểm” mà nhiều phi công lo sợ

Bùi Việt

 Có lẽ, vị trí mà chuyến bay SQ321 của Singapore Airlines gặp nhiễu động đột ngột khiến một hành khách thiệt mạng là thuộc “vùng thời tiết nguy hiểm”. Đây là khu vực mà nhiều phi công và thủy thủ lão luyện cũng sợ vì có nhiều yếu tố khó dự đoán về thời tiết.

land-7150-1716451704.jpg

Chuyến bay của Singapore Airlines phải hạ cánh khẩn cấp xuống Bangkok (Thái Lan)

 

Do gặp “nhiễu động nghiêm trọng đột ngột”, chuyến bay SQ321 của hãng Singapore Airlines, bay từ Anh đến Singapore vào ngày 21/5, đã giảm độ cao hơn 1.800 mét chỉ trong khoảng 3 phút. Sự cố này khiến một hành khách người Anh thiệt mạng và 30 người khác bị thương, một số bị thương nghiêm trọng. SQ321 sau đó hạ cánh khẩn cấp xuống Bangkok (Thái Lan).

Vị trí mà SQ 321 gặp nhiễu động được cho là phía trên Vịnh Bengal thuộc Ấn Độ Dương, gần bờ biển Thái Lan. Một cựu phi công tên là Marco Chan nói với trang Times of India rằng, khu vực này gọi là Dải hội tụ liên chí tuyến (ITCZ, được đọc là itch), hoặc các thủy thủ gọi là đới lặng gió xích đạo.

place-442-1716451704.jpg

Vị trí mà chuyến bay SQ321 gặp nhiễu động (mũi tên đỏ).

 

Theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), ITCZ là dải bao quanh Trái Đất, gần đường xích đạo. Tại đây, gió mậu dịch của Bán cầu Bắc thổi về phía Tây Nam, va chạm với gió mậu dịch của Bán cầu Nam thổi về phía Tây Bắc.

Rồi do sức nóng dữ dội của Mặt Trời ở vùng gần xích đạo này, không khí nóng và ẩm bị đẩy lên cao trên bầu khí quyển, có thể hiểu là như một quả khinh khí cầu. Không khí lên cao thì trở nên lạnh hơn. Sự nóng lên và lạnh đi liên tục này, kèm theo sự va chạm của gió như trên, gây ra những dải mưa và dông bão dai dẳng, gần như không ngừng nghỉ ở khu vực này.

Vì không khí dịch chuyển theo hướng đi lên nên thường có ít gió bề mặt ở vùng ITCZ. Đó là lý do các thủy thủ biết rằng vùng này có thể cản trở việc đi lại của tàu thuyền dùng buồm suốt hàng tuần liền vì thiếu gió. Và đó cũng là lý do mà họ gọi đây là đới lặng gió xích đạo.

noaa-5943-1716451704.jpg

Hình ảnh vệ tinh của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) về ITCZ, nơi có thời tiết xấu trên không

 

Tại ITCZ, ở mặt biển thì có thể lặng gió nhưng trên cao lại thường xuyên có nhiễu động. Nhưng mặc dù các phi công biết rõ về ITCZ, họ cũng không có nhiều lựa chọn để tránh nó. Ông Chan giải thích, ngay cả khi dông bão được hiển thị trên màn hình của phi công thì họ cũng rất khó tránh hoàn toàn cả một “cụm” dông bão, vì chúng có thể trải rộng ra hơn 50 hải lý (100 km).

Hồi tháng 6/2009, chuyến bay 447 của hãng Air France, bay từ Rio de Janeiro (Brazil) đến Paris (Pháp), đã bị rơi cũng vào lúc bay qua một ITCZ ở Đại Tây Dương, khiến toàn bộ 228 người thiệt mạng.

Nhìn chung, nhiều phi công kỳ cựu cũng vẫn sợ ITCZ do các điều kiện thời tiết khó dự đoán và nhiều thách thức ở đây.