Nếu lần chụp X quang tuyến vú gần đây cho thấy bạn có mô vú dày đặc, bạn có thể thắc mắc điều này có ý nghĩa gì đối với nguy cơ ung thư vú của bạn. Các bác sĩ cho biết mô vú dày làm cho việc sàng lọc ung thư vú khó khăn hơn và làm tăng nguy cơ ung thư vú. Vậy mô vú dày đặc là gì? Nguyên nhân, chẩn đoán, ý nghĩa và rủi ro của nó thế nào?
Mô vú dày đặc là gì?
Mô vú dày đặc được phát hiện trên chụp X-quang tuyến vú. Đây là một phát hiện bình thường và phổ biến, đặc biệt trên người trẻ còn kinh.
Mô vú bao gồm các tuyến sữa, ống dẫn sữa, mô liên kết và mô mỡ. Khi chụp X-quang tuyến vú, phụ nữ có bộ ngực dày có nhiều mô liên kết hơn mô mỡ.
Trên phim chụp x quang tuyến vú, mô vú không đặc, màu sẫm và trong suốt. Mô vú dày đặc xuất hiện dưới dạng một vùng trắng đặc trên phim chụp quang tuyến vú, gây khó khăn cho việc phát hiện tổn thương trên vú.
Mật độ mô vú dày ảnh hưởng thế nào?
Tăng khả năng ung thư vú có thể không bị phát hiện bằng chụp X-quang tuyến vú, vì mô vú dày đặc có thể che giấu ung thư tiềm ẩn.
1. Mô vú dày đặc làm khó nhìn thấy ung thư trên nhũ ảnh
Mô vú dày đặc (xơ và tuyến) màu trắng trên phim chụp X-quang tuyến vú. Các khối u và ung thư cũng có màu trắng. Vì vậy, các mô dày đặc có thể gây khó nhìn thấy chúng hơn. Ngược lại, mô mỡ trông gần như đen khi chụp X-quang tuyến vú nên sẽ dễ nhìn thấy khối u màu trắng hơn nếu phần lớn vú là mô mỡ. [1]
2. Phụ nữ có mô vú dày đặc có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn
Hiện vẫn chưa rõ nguyên nhân tại sao dày mô vú liên quan đến nguy cơ ung thư vú. Có thể do mô vú dày đặc có nhiều tế bào hơn, phát triển thành tế bào bất thường. [2]
Nguyên nhân dày đặc mô vú
Không rõ tại sao một số phụ nữ có nhiều mô vú dày đặc và những người khác thì không.
- Người trẻ: mô vú của bạn có xu hướng trở nên ít dày đặc hơn khi bạn già đi, mặc dù một số phụ nữ có thể bị dày mô vú ở mọi lứa tuổi.
- Chỉ số BMI thấp: Phụ nữ có ít mỡ trong cơ thể thường có mô ngực dày đặc hơn so với phụ nữ béo phì.
- Sử dụng liệu pháp hormone: phụ nữ sử dụng liệu pháp hormone kết hợp để làm giảm các dấu hiệu và triệu chứng của thời kỳ mãn kinh có nhiều khả năng có mô vú dày hơn.
Dấu hiệu và phân loại mô vú dày đặc
Bác sĩ phân tích hình chụp X-quang tuyến vú của bạn sẽ xác định tỷ lệ mô không đặc so với mô đặc và chỉ định mức độ đậm đặc của vú.
Mức độ đậm đặc được mô tả bằng Hệ thống dữ liệu và báo cáo hình ảnh vú (BI-RADS). Mức độ đậm mô vú thường được ghi lại bằng các chữ cái:
- A - Gần như hoàn toàn là mô mỡ: gần như vú hoàn toàn là mô mỡ. Khoảng 1 trong 10 phụ nữ có kết quả này.
- B - Mô vú dạng sợi rải rác: các vùng mật độ sợi tuyến rải rác cho nhưng phần lớn mô vú là không đặc. Khoảng 4 trong 10 phụ nữ có kết quả này.
- C - Mô vú dày đặc không đồng nhất: mật độ không đồng nhất, phần lớn mô vú lại đặc. Khoảng 4 trong 10 phụ nữ có kết quả này.
- D - Mô vú cực kỳ dày đặc: cực kỳ dày đặc cho thấy gần như tất cả các mô vú đều dày đặc. Khoảng 1 trong 10 phụ nữ có kết quả này.
Tóm lại, phụ nữ có bộ ngực được xếp vào loại C hoặc D thì được coi là mô vú dày. Một nửa số phụ nữ chụp X-quang tuyến vú có bộ ngực dày đặc.
Chẩn đoán mô vú dày thế nào?
Có một số bằng chứng cho thấy, các xét nghiệm bổ sung có thể làm tăng khả năng phát hiện ung thư ở mô vú dày đặc [3]. Các xét nghiệm bổ sung sàng lọc ung thư vú bao gồm:
Chụp X-quang tuyến vú 3 chiều: Tomosynthesis dùng tia X để thu thập nhiều hình ảnh của vú ở nhiều góc độ. Các hình ảnh được máy tính tổng hợp tạo thành hình ảnh 3 chiều. Các trung tâm chụp quang tuyến vú đang chuyển đổi để kết hợp chụp quang tuyến vú 3D như một phần của công nghệ chụp X- quang tuyến vú tiêu chuẩn.
- Ưu điểm:
- Ước tính phát hiện thêm khoảng 1 bệnh ung thư trên 1.000 phụ nữ.
- Thực hiện cùng lúc với chụp X-quang tuyến vú tiêu chuẩn.
- Giảm nhu cầu kiểm tra bổ sung các khu vực quan tâm không phải ung thư.
- Hữu ích trong việc đánh giá mô vú dày đặc.
- Nhược điểm: Tiếp xúc với bức xạ bổ sung, mặc dù mức độ vẫn còn thấp.
MRI vú (chụp cộng hưởng từ): thông qua cơ chế sử dụng nam châm để tạo hình ảnh của vú. MRI không sử dụng bức xạ. Những phụ nữ có nguy cơ ung thư vú cao, người có đột biến gen làm tăng nguy cơ ung thư được khuyến nghị chụp MRI vú.
- Ưu điểm:
- Ước tính phát hiện thêm khoảng 14 bệnh ung thư trên 1000 phụ nữ.
- Không tiếp xúc với bức xạ bổ sung.
- Phổ biến rộng rãi.
- Nhược điểm:
- Có khả năng tìm thấy những khu vực đáng lo ngại không phải là ung thư, nhưng cần chụp ảnh bổ sung hoặc sinh thiết.
- Yêu cầu tiêm chất cản quang.
- Xét nghiệm đắt tiền, có thể không được bảo hiểm chi trả trừ khi có nguy cơ ung thư cao.
Siêu âm vú: sử dụng sóng âm thanh để phân tích mô ở những khu vực khả nghi trên chụp quang tuyến vú.
- Ưu điểm:
- Ước tính phát hiện thêm 2 - 4 bệnh ung thư trên 1.000 phụ nữ.
- Không tiếp xúc với bức xạ bổ sung.
- Phổ biến rộng rãi.
- Nhược điểm:
- Có khả năng tìm thấy những khu vực đáng lo ngại không phải phải là ung thư, nhưng cần chụp bổ sung hoặc sinh thiết.
- Chất lượng phụ thuộc vào kinh nghiệm của người thực hiện.
Điều trị mô vú dày đặc có nguy cơ ung thư vú
Hiện không có bằng chứng rõ ràng nào cho thấy giảm mật độ vú sẽ làm giảm nguy cơ ung thư vú. Với chị em có mô vú dày đặc cần gặp bác sĩ để tư vấn để sàng lọc nguy cơ ung thư vú.
Phòng ngừa và chăm sóc với tình trạng dày ngực
1. Chụp X-quang tuyến vú mỗi năm
Hầu hết các bệnh ung thư vú có thể được nhìn thấy trên phim chụp X-quang tuyến vú ngay cả ở những phụ nữ có mô tuyến vú dày. Vì vậy, chụp quang tuyến vú thường xuyên rất quan trọng. [4]
Ngay cả khi phụ nữ có kết quả chụp quang tuyến vú bình thường thì vẫn nên biết hình dáng và cảm giác bình thường của ngực như thế nào. Bất cứ khi nào có thay đổi, cần đến ngay các cơ sở y tế uy tín để thăm khám.
Duy trì cân nặng phù hợp: nếu đang có mức cân nặng bình thường thì cố gắng duy trì. Trường hợp thừa cân nên trao đổi với bác sĩ về các chiến lược giảm cân lành mạnh bằng cách giảm lượng calo dung nạp.
Vận động thể chất thường xuyên: cần cố gắng tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày. Nếu không thường xuyên vận động thể chất thì nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đưa ra lịch trình tập luyện phù hợp.
Câu hỏi thường gặp về mô vú dày đặc
1. Mô vú dày đặc có phải là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú không?
Mô vú dày không được coi là tình trạng vú bất thường hoặc bệnh nhưng nó là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú. Những phụ nữ có mô sợi tuyến dày sẽ có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn những phụ nữ có bộ ngực nhiều mỡ. Nguy cơ này tách biệt với ảnh hưởng của mô tuyến vú dày đối với khả năng đọc hình chụp quang tuyến vú. [5]
2. Phụ nữ có bộ ngực dày có nên tầm soát thêm ung thư vú không?
Tùy vào tình trạng mỗi người mà bác sĩ sẽ cho chụp siêu âm, chụp nhũ ảnh, MRI để sàng lọc ung thư vú. [6]
Vì vậy, các chị em phụ nữ cần quan tâm, tự kiểm tra bản thân và đến thăm khám ngay các cơ sở y tế uy tín để phát hiện kịp thời. Tại khoa Ngoại vú, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ các chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giỏi, với kinh nghiệm lâu năm giúp người bệnh an tâm điều trị.
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hoạt động theo mô hình chuẩn khách sạn 5 sao nên đảm bảo riêng tư, sạch sẽ, kín đáo và luôn tiên phong trong việc cập nhật phác đồ điều trị tiên tiến thế giới, đầy đủ các loại thuốc đem lại hiệu quả cao, an toàn khi điều trị.
Mô vú dày không quá lo lắng nhưng mật độ vú càng cao, nguy cơ mắc ung thư vú càng cao. Hi vọng thông qua bài viết trên, các chị em phụ nữ có thể hiểu hơn nguyên nhân, chẩn đoán về mô vú dày. Đồng thời cũng sẽ biết cách tự kiểm tra, theo dõi và thăm khám định kỳ để điều trị kịp thời bệnh lý tuyến vú liên quan.
Bùi Việt
